De vijfde rondleiding op Sardinië komt op naam van Yvon Agterhof . De streek die ze ons laat zien is haar ’tweede thuis’. NB: voor de foto’s en kaartje geldt: klik er op om een grotere versie te zien. [Zie voor meer rondleidingen deze pagina]
SARDINIE, LA GALLURA, Een schat-eiland op zich!
Elk jaar als ik naar dit gebied van Sardinië afreis voel ik het kriebelen… ik mag weer! Voor mijn klanten is dit gebied praktisch altijd het start en eindpunt van de auto-rondreis. (Vanuit hier is het maar 40 minuten naar de luchthaven van Olbia)
Porto Pollo en Palau
Ik neem je mee vanaf Porto Pollo, een bekende baai, omdat hier door de wind praktisch altijd gesurft en gekite kan worden. Zo blijft het op het strand, ook gedurende de zomermaanden, altijd aangenaam!
Hier werk ik graag met hotel Le Dune, dat zoals de naam al zegt, bovenop een duin gelegen is. Het is een familiehotel bij uitstek. Je wordt hier verwend met ouderwetse gastvrijheid, heerlijke diners bij zonsondergang en uitzicht over de baai. Hiervandaan is het makkelijk met de (huur-)auto de noordkust en haar binnenland te ontdekken.
Rijden we vanuit Porto Pollo naar Palau dan duurt dat maximaal 7 minuten. Palau is een fijn stadje met wat toeristenwinkels, een aantal terrasjes, een jachthaven en een heerlijke (toeristische) avondmarkt in het seizoen. De Roccia dell’ Orso (Capo d’Orso), kun je beklimmen, maar is een pittige klim van 540 omhoog via treden en paden. Je vindt de rots boven het stadje. Je hebt hier een prachtig uitzicht over de eilanden voor de kust. Vaak biedt een lokale gids aan mee te lopen naar boven. Doe dat gerust, want voor een klein bedrag vertellen ze je honderduit over de geschiedenis van deze strategische plek!
De rots heeft altijd als ijkpunt gediend om de juiste vaarkoers aan te houden en ook in de tweede wereldoorlog heeft hij zijn rol gespeeld. Van een afstand is beter te zien wat de Orso is, nl. een prachtige beer. Maar oog in oog daar boven met deze bijzondere rots te staan, is de klim ook waard! La Gallura staat overigens bekend om haar rotsen in dierlijke bijzondere vormen.
Door eeuwen van erosie en wind zijn deze rotsen prachtig gevormd. Feit: de rotsen zijn onderzocht en ouder dan die van IJsland en Japan! We mogen dus zeggen dat Sardinië wellicht het tot nu toe oudste landelijk gebied van de wereld is!
Net buiten Palau vinden we ook een vesting: La Fortezza di Monte Altura. Een bezoek met gids zeker waard, maar check de openingstijden (bijvoorbeeld via de receptie van het hotel). Op de wegen rond Palau zijn diverse schitterende panorama-uitzichten over de Maddalena Archipel.
De Maddalena Archipel
De jachthaven van Palau is een lust voor het oog. Hiervandaan vertrekken de toeristen vaak met een honderdtal tegelijk om de eilanden van de Maddalena Archipel te bezoeken. De Maddalena Archipel is een door UNESCO beschermd gebied waar inheemse vissen en zelfs dolfijnen en schildpadden voorkomen.
De eilanden zijn deels onbewoond en de kleinste alleen met een bootje te bereiken. Toch raad ik niet aan een toeristenboot vanuit Palau te boeken. Investeer wat meer in je vakantie en huur een bootje bij het hotel, zodat je zelf op onderzoek uit kunt. De kleinste bootjes tot 6 personen zijn zonder vaarbewijs te huren! Zo kun je aanleggen en voor anker gaan waar je wilt en heerlijk plonzen in het azuurblauwe water wat ook wel “la piscina” – het zwembad genoemd wordt!
De twee grootste eilanden kun je tevens bezoeken met een veerboot. Je vaart over van de ferry-haven van Palau (aan het begin van het dorp) naar het hoofdeiland La Maddalena, met een geweldig leuke hoofdstad. Probeer daar in de ochtend aan te komen, zodat de winkels open zijn. Vaar je met de auto over, dan kun je daarna op pad gaan om de rest van het eiland te ontdekken. Ik vind vooral het, met een landbrug aan La Maddalena verbonden, Caprera eindeloos mooi. De pijnbomen, bijzondere strandjes en baaien en het museum van Garibaldi zijn zeker de moeite waard. Het museum staat naast het huis van Garibaldi en z’n graftombe. Check van tevoren de openingstijden, die willen nogal eens wijzigen. Caprera heeft ook prachtige fietspaden met picknick tafels om te kunnen pauzeren en is vlak, dus goed met een gezin te fietsen!
Sluit je dag af op een terras aan de haven van La Maddalena…
Koop je een retourticket voor een overtocht, check dan bij aankomst direct de laatste overtocht terug! Er zijn diverse maatschappijen, dus houdt ook in de gaten van welke maatschappij je een kaartje hebt! Kosten van de overtocht variëren in het seizoen! NB: fietsen zijn te huur in Porto Pollo, maar het is nog steeds een kostbare zaak. Een auto huren is vaak voordeliger!
Arzachena
Vanuit Porto Pollo rijden we nu een stukje landinwaarts richting Arzachena (ca 20 minuten). In dit stadje is het zomers heel gezellig met oa volksmuziek. Je hebt er een aantal leuke straatjes en een mooi uitzichtpunt boven in de oude stad. Net voorbij en dus buiten Arzachena tref je een prachtig Nuraghe dorp “la Prisgiona” genoemd.
Toen het dorp ontdekt werd dacht men in eerste instantie met een oude gevangenis te maken te hebben, maar het bleek een prachtig dorp met veel restopgravingen te zijn! Vlakbij dit Nuraghe complex vind je ook: Tomba dei giganti di Coddu Veccju
Het Nuraghe volk leefde tussen ca 2000-250 voor Christus en bouwden dorpen met meerder Nuraghe (torens) die alleen een uitzicht naar boven hadden. Volgens een aantal archeologen en astrologen zijn de torens gebouwd om contact met de wereld “boven” te houden. Ook vind je er altijd Tombe di Giganti. Dit zijn graven die gebruikt werden om de botten van de dorp-oudsten en wijzen te begraven. Vandaar de naam: graf van de “groten”. Hier vind je vaak nog veel Sardijnen die er een tijd doorbrengen omdat er vanuit deze plek altijd een mooie verbinding met de eigen overledenen schijnt te zijn. Er wordt geluncht, gedronken en gelachen, alsof het een familie uitje is! Door heel Sardinië tref je nog Nuraghe en Tombe aan, die soms gratis en soms tegen geringe betaling te bezoeken zijn.
Ook prachtig en voor wie van wandelen en ontdekken houdt: Il Tempietto di Malchittu. Een ruïne van een tempel uit de bronstijd, overgroeid in een enorm mooi bergachtig wandelgebied. Zeker de moeite waard met een flinke fles water in je rugzak! De ingang bevindt zich aan een zijweg van de doorgaande weg SS125, aan de oostkant van Arzachena. Wil je nog meer Tombe dei Gigantica bekijken of Nuraghes en Domus de Janus, dan is Tomba dei Giganti di Li Lolghi ook een goede optie en anders staan er nog wel meer dan genoeg op de bordjes rond Arzachena vermeld.
Via Arzachena rijden we door naar Kunstenaarsdorp San Pantaleo. Een heerlijk dorpje in een bergachtig gebied waar kunstenaars hun verschillende disciplines tentoonspreiden middels open galeries. Elke week is er op donderdag kunstenaarsmarkt. De terrasjes zijn gezellig, maar redelijk kostbaar! Wie niet van drukte houdt kan beter niet op de marktdag het dorpje bezoeken! Dan kun je beter buiten het dorp wandelen en de prachtige gevormde rotsen bekijken.
Costa Smeralda
Rijden we verder naar en langs de kust naar het noordoosten, dan komen we aan bij de Costa Smeralda (eigenlijk “goudkust”) met plaatsen als Bahia Sardinia en als klap op de vuurpijl Porto Cervo. Hier tref je de duurste hotels en restaurants aan en de merken-winkels van Gucci, Dolce & Gabbana etc. Behalve dure winkels liggen in de 2 zomermaanden hier de duurste jachten ter wereld en staat het privé-parkeerterrein vol met Ferrari’s, Lamborghini’s en andere dure automerken. Het heeft eigenlijk weinig meer met het originele Sardinië te maken! Het blijft wel een plek om je even te vergapen! De luxe en overdaad is ‘over the top’!
Alleen al de weg langs de kust is de moeite waard. Neem genoeg te eten en drinken mee en stop af en toe bij een strandje!
Santa Teresa di Gallura
Vanuit Porto Pollo rijden we nu naar het noordwesten. Ik ben zelf dol op Santa Teresa di Gallura. Het is een leuk dorp met een fijn plein, leuke winkeltjes, een Spaanse toren, jachthaven en … een heel bijzonder natuurverschijnsel, net buiten het dorp: het maanlandschap van Capo Testa. Onderweg (afhankelijk van welke route je neemt) zie je nog tussen Santa Teresa en Capo Testa twee archeologische bezienswaardigheden: Sito Archeologico Lu Brandali – Mostra di Archeologia Nuragica en een Tombe dei Gigantica.
Rijd vroeg in de ochtend naar het schiereilandje toe. Er is maar één parkeerplaats, maar men parkeert daar langs de weg en in de loop van de dag is het echt vol! (reistijd: ca. 30 minuutjes) Als je vroeg bent, rijd dan zover mogelijk het schiereilandje op. Parkeer de auto in de buurt van restaurant Sea Lounge. Het is een prachtig restaurant met terras, boven een idyllische baai, waar je na het klimmen heerlijk kunt lunchen. Loop meteen even binnen en vraag altijd een tafel in de schaduw aan de rand met uitzicht, zodat je na de klim aan kunt schuiven!
Nu kun je gaan klimmen!! Ook met kinderen is het een avontuur. Het is een prachtige plek die eigenlijk alleen te beschrijven is zoals hierboven: een “maanlandschap”. Zelfs foto’s doen tekort. Beleven is een must! Na de lunch kun je nog een klautertocht naar beneden naar het strandje maken en vooral in het voor en naseizoen genieten van de afkoeling van de zee (tijdens het hoogseizoen is het eigenlijk te vol).
Luogosanto
Een derde dagtocht is naar Luogosanto. (“Heilige plek”) Dit is een prachtig dorpje, iets landinwaarts met een mooie rit door de bergen.
De naam is verbonden aan het feit dat er tientallen kerkjes in de omgeving van dit dorpje zijn. In het centrum van het dorpje zie je een prachtige basilica: Basilica di Nostra Signora di Luogosanto. De kerk is gebouwd voor een beeld van Maria. Deze Maria is aangespoeld in een kist bij Santa Teresa en volgens de overlevering en de grote poort in de kerk (waarop afbeeldingen van het verhaal staan) weten we dat dit het de bedoeling was dat het naar Arzachena gebracht zou worden. De os die de kar trok stortte echter in op de plek waar deze kerk daarna gebouwd werd, in wat nu het centrum van het dorp is, ter ere van deze Maria. Het beeld staat midden op het altaar en er is zelfs een hele garderobe voor haar! Jaarlijks mag ze tijdens de Maria processie even naar buiten. De Grote Poort in de kerk gaat 1 x per 5 jaar open. Tegenover de kerk vind je een kunstwerk van bloemen dat door de kinderen van Luogosanto gemaakt is; een lust voor het oog!
Ik ben zelf dol op de plek San Trano, net buiten Luogosanto. San Trano is een bedevaartsplek met een schattig kerkje en een prachtig uitzicht over de omgeving en blik op het dorpje! Het is tevens een stilte plek en het wordt zeer gewaardeerd om ook een dito gedrag te vertonen. Het kerkje is gebouwd op de plek waar de twee broers Nicola en Trano een Maria-verschijning zagen. Zij besloten daarop hun leven op deze plek door te brengen ter verering van Maria en stierven in het harnas. Hierop besloot men deze plek heilig te verklaren en om de rots waar de broeders begraven zijn, een kerkje te bouwen. De rots dient in deze kerk nog als altaar. Volgens het (bij) geloof loop je drie keer links om het altaar om een gezond leven te verkrijgen. Ook kun je een foto van een geliefde die ziek is meenemen en die bij het altaar plaatsen.
Neem een picknickmand mee, want onder de olijfbomen naast de kerk staan tafels om heerlijk te lunchen. Neem de tijd zoals een echte Italiaan dat doet, rust uit op deze schaduwrijke plek en geniet van het moment. In het voor en na seizoen kun je wel eens de enige zijn, deze plek is nog vrij onbekend.
In Luogosanto vind je ook nog een aantal andere bezienswaardigheden: zoals Capanna delle Riunioni di Monti Casteddu; kortom deze plaats is een dagtrip meer dan waard!
Tot slot
Tot slot wil ik nog de weekmarkt in de dorpjes in de omgeving aanraden. Het fruit is heerlijk, de proeverijen bij de kaas- en worstenboeren overdadig en een stuk verse – in de hand smeltende – noga uit de regio is niet te versmaden! In juni en september zijn er overal in de omgeving dorpsfeesten.
Geniet van Gallura!
Reactie Sardinië-Info
